مزار میثم تمار در نزدیکی مسجد کوفه

در آن اولین ملاقات على(علیه السلام) با میثم چنین گفت‌وگویى انجام گرفت:
على(علیه السلام) پرسید: نامت چیست؟
- سالم.
- از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)  شنیدم که پدرت نام تو را «میثم‏» گذاشته است، به همان نام برگرد و کنیه‏ات را «ابوسالم‏» قرار بده.
- خدا و رسول و امیرمؤمنان راست گفتند.
میثم، علم تفسیر قرآن را نزد على(علیه السلام) فراگرفت و از معارفى که از آن حضرت آموخته بود کتابى تدوین کرد که کتابش را پسرش از او روایت کرد، به همین جهت، میثم یکى از مؤلفان شیعه به حساب مى‏آید، صاحب سر امیرالمؤمنین بود و آن حضرت، وى را به طریق فهمیدن حوادثى که در آینده، اتفاق خواهد افتاد، آشنا کرده بود و میثم، گاهى برخى از آن‌ها را براى مردم، بازگو مى‏کرد و مایه اعجاب دیگران مى‏شد.
*میثم و تنهایی امام على(علیه السلام)
میثم نقل مى‏کند: شبى از شب‌ها مولایم امیرمؤمنان(علیه السلام) مرا با خود به صحراى بیرون کوفه برد تا اینکه به مسجد «جعفى‏» رسید. رو به قبله کرد و چهار رکعت نماز خواند و پس از سلام، نماز و تسبیح، دست‌هایش را به دعا باز کرد و گفت: خدایا چگونه بخوانمت؟ در حالى که نافرمانى کرده‏ام و چگونه نخوانمت؟ که تو را شناخته‏ام و دلم خانه محبت تو است. دستى پر گناه و چشمى پر امید به سویت آورده‏ام و سپس. به سجده رفت و صورت بر خاک نهاده و صد بار گفت: «العفو! العفو!» برخاست و از آن مسجد بیرون رفت. من نیز در پى آن حضرت بودم تا به صحرا رسیدیم. آنگاه پیش پاى من، خطى کشید و فرمود: مبادا که از این خط بگذرى!. . . و مرا همان جا گذاشت و خود رفت.
شبى تاریک بود. پیش خود گفتم: مولایم را چرا تنها گذاشتم؟! او دشمنان بسیارى دارد، اگر مسأله‏اى پیش آید، پیش خدا و پیامبر چه عذرى خواهم داشت؟ هر چند که برخلاف دستور اوست، ولى در پى او خواهم رفت تا ببینم چه مى‏شود.
رفتم و رفتم. . . تا او را برسر چاهى یافتم که سر در داخل چاه کرده و با چاه، سخن مى‏گوید.
حضور مرا حس کرد و پرسید: کیستى؟
- میثم.
- مگر به تو دستور ندادم که از آن خط، فراتر نیایى؟
- چرا، مولاى من، لیکن از دشمنان نسبت ‏به جانت ترسیدم و دلم طاقت نیاورد.
آن گاه پرسید: از آنچه گفتم، چیزى هم شنیدى؟
گفتم: نه، مولاى من.
و حضرت، اشعارى را خطاب به من خواند (به این مضمون): در سینه‏ام اسرارى است، که هرگاه فراخناى سینه‏ام احساس تنگى مى‏کند، زمین را با دست، کنده و راز خویش را با زمین در میان مى‏گذارم!
*ماجرای عید غدیر و عدم درک پیام الهی
صالح - یکى از فرزندان میثم - نقل کرده است که: پدرم گفت: روزى در بازار بودم، «اصبغ بن نباته‏» یکى از یاران على(ع) نزد من آمد و با حالتى شگفت‏زده گفت: اى واى. . . میثم! از امیرمؤمنان سخنى دشوار و عجیب شنیدم.
گفتم: چه شنیدى؟
گفت: شنیدم که مى‏فرمود: «حدیث و سخن اهل‏ بیت، بسیار سنگین و دشوار است و آن را جز فرشته‏اى مقرب یا پیامبرى صاحب رسالت‏ یا بنده مؤمنى که خداوند، دلش را براى ایمان آزموده است، توان تحملش را ندارد و به درک عمق آن نمى‏رسد».
فورى برخاسته، خدمت‏ حضرت على(علیه السلام) رفتم و از او نسبت ‏به کلامى که از «اصبغ‏» شنیده بودم، توضیح خواستم، حضرت، تبسمى کرد و فرمود: بنشین! اى میثم! آیا هر صاحب دانشى مى‏تواند هر علمى را حمل کند و بار آن را بکشد؟! خداوند وقتى به فرشتگان گفت که مى‏خواهم در زمین، جانشینى قرار دهم، فرشتگان گفتند: خدایا آیا کسى را در آن قرار مى‏دهى که فساد کند و خون بریزد؟ آن گاه با اشاره‏اى به داستان حضرت موسى و خضر و سوراخ کردن آن کشتى و کشتن آن غلام فرمود: پیامبر ما در روز غدیرخم دست مرا گرفت و فرمود: «خدایا! هر که را من مولایش بودم، على مولاى اوست»، ولى جز اندکى که خداوند، نگاهشان داشت، آیا دیگران این کلام پیامبر را به دوش کشیدند و فهمیده و عمل کردند؟ پس بشارت‏ باد بر شما! که با آنچه از گفته پیامبر حمل کردید و به آن متعهد ماندید، خداوند به شما امتیازى بخشید که به فرشتگان و رسولان نداد. پس بدون پروا و گناه فضیلت ما و کار بزرگ و شان والاى ما را به مردم بازگویى کنید!
*درد و دل میثم با یک نخل
میثم، با خبرى که امام، به او داده بود، مى‏دانست که پس از شهادت مولا او را گرفته و بر شاخه نخل به دار خواهند کشید; حتى آن درخت را هم مى‏دانست.
گاهى هنگام عبور از کنار آن درخت، على(علیه السلام) به او مى‏فرمود: اى میثم! تو بعدها با این درخت، ماجراها خواهى داشت. . . این درخت ‏خرما را به چهار قسمت، تقسیم کرده و تو را از قسمت چهارم به دار مى‏آویزند، از این رو، میثم، خیلى وقتها پیش درخت آمده و در کنارش نماز مى‏خواند و مى‏گفت: مبارکت ‏باد اى نخل! مرا براى تو آفریده‏اند و تو براى من روییده‏اى و همواره به آن نخل نگاه مى‏کرد.
روزى که ابن زیاد، حاکم کوفه شد، هنگام ورود به شهر، پرچمش به شاخه‏اى از آن درخت نخل، گیر کرد و پاره شد. ابن زیاد از این پیش آمد، فال بد زد و دستور داد که آن را بریدند، نجارى آن را خرید و به چهار قسمت در آورد. میثم به فرزندش صالح گفت: نام من و پدرم را بر چوب آن نخل، حک کن!
صالح مى‏گوید: نام پدرم را آن روز بر آن چوب، نوشتم. وقتى ابن زیاد، پدرم را به دار آویخت، پس از چند روز، چوبه دار را دیدم، همان قسمتى از آن نخل بود که نام پدرم را بر آن نوشته بودم!

منبع : فارس