نقش و جایگاه زن در خانواده و تربیت نسل ولایی

اگر ولایتمداری و محبّت به ولی خدا را یکی از مهمترین ارزش های یک فرد شیعه بدانیم که خانواده متولّی انتقال آن است؛ در راستای همان رسالتی که درجهان هستی، خالق انسان ها برای آنان قرارداده است و معمار انقلاب، حضرت امام خمینی قدّس سرّه نیز به خوبی آن را چنین تبیین نمودند که: « همان طور که قرآن انسان ساز است، زن نیز انسان ساز است ».

زنان عهده دار مسئولیتی خطیر می باشند. اگر پایه اصلی تربیت و رشد صحیح فرد برای اجتماع را در خانواده جستجوکنیم، زن به عنوان مربی خانواده و عامل اصلی انتقال ارزش ها، جایگاه ویژه ای خواهد یافت. لذا نقش انسان سازی زن در طول هستی از اصیل ترین نقش های وی بوده است و در اهمیت آن همین بس که مفسّر عالیقدر جهان اسلام،آیت الله جوادی آملی حفظه الله می فرمایند: « هرگاه زن اصالت را به نقش های دیگری غیر از مادری وهمسری دهد، از صراط مستقیم خارج است ».

همچنین بزرگ بانوی اسلام حضرت فاطمه علیها السلام می فرمایند: «آن گاه که زن در منزل به امورخانه و تربیت فرزند می پردازد به خدا نزدیک تر است »

به هر حال حرکت در صراط مستقیم و تقرّب زن به سوی پروردگار جز از طریق اصالت دادن به ایفای نقش کلیدی و مؤثّر مادری و تربیت فرزندان مقدور نمی باشد. به همین جهت مربی بزرگ قرن حاضر امام خمینی رحمه الله ، شغل اصلی زن ومهمترین کار وی را مادری و همسری دانسته است.

منبع:مریم معین الاسلام،زن منتظر و منتظرپروری،قم،1388،ص112

زن در خانواده نقش بسیار مهمی دارد و می تواند خانواده را تبدیل به خانواده ای منتظر نماید باتوجه به نقش مادری و آرامش دهنده به خانواده ،حال به بررسی ویژگی های لازم برای خانواده مهدوی می پردازیم:

جامعه ای می تواند زمینه ساز ظهور باشد كه از اعتقادات صحیح سیراب شده و افراد آن در پی انجام وظایف و تكالیف خود باشند، در هر سمت و جایگاه اجتماعی كه باشند.

اساس این جایگاهها خانواده می باشد كه در صورت عمل به وظایف اساسی در این نهاد، جامعه ایده آل و آرمانی به وجود خواهد آمد و چنین جامعه ای توانایی یاری امام خود را خواهد داشت خانواده اولین و مهمترین كانون در شكل گیری شخصیت انسان می باشد. از ویژگی های بارز آن:

1- كانون آرامش در زندگی: «لتسكنوا الیها»(1)

2- یكی از بارزترین جلوه گاه های مودت و رحمت است: «و جعل بینكم مودة و رحمة»(2)

3- تولیدمثل و بقای نسل: امام صادق علیه السلام می فرمایند: «اگر كلونی بر یكی از دو لنگه در دیدی، آیا می پنداری كه آن بیهوده نصب شده؟ بلكه به ضرورت می دانی كه آن را ساخته اند تا با لنگه دیگر، كنار هم بیاید و مصلحت (بستن در) را نتیجه دهد و بدین گونه حیوان نر را می بینی كه گویی برای جفت ماده اش آماده شده است تا دوام و بقای نسل به هم برساند. پس هلاك و ناكامی و نگون بختی، از آنِ فیلسوف نمایانی كه چه سان دلهایشان از این آفرینش شگفت كور است تا آنجا كه تدبیر و هدفمندی آن را انكار می كنند».(3)

4- سازندگی فردی و اجتماعی از لحاظ اخلاقی: «هن لباس لكم و انتم لباس لهن»(4)

 پی نوشت:

1- روم / 21.

2- همان.

3- بحارالانوار: ج3 ص75، دانش‌نامة عقاید اسلامی: ج4 ص262.

4- بقره / 187.

برگرفته از سایت تبیان-بخش مقالات

با وجود 50نفر از 313یار آقا صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نقش بسیار مهم زن فهمیده میشود،اولین گروه از زنانی که به محضر امام زمان می‌شتابند آن‌هایند که در آن ایام می‌زیسته‌اند و همانند دیگر یاران امام (علیه السلام)، به هنگام ظهور در حرم امن الهی به خدمت امام (علیه السلام) می‌رسند.

در روایتی است که جابر جعفی از امام باقر (علیه السلام) نقل می‌کند: « به خدا سوگند سیصد و سیزده نفر که پنجاه نفر زن در میان آن‌ها هستند بدون قرار قبلی، مثل تکه‌های ابر که به سرعت باد در حرکتند یکی پس از دیگری وارد مکه می‌شوند و گرد هم می‌آیند و آن مصداق همین آیه‌ی شریفه است که فرمود: ( اینما تکونوا یأت بکم الله جمیعاً انَّ الله علی کل شی ءٍ قدیرا) هر جا باشید خداوند شما را گرد هم آورد که او بر هر کاری تواناست.(1)نعمانی از امام باقر(علیه السلام) نقل کرده که فرمودند: « به خدا سوگند! سیصد و اندی خواهند آمد و پنجاه نفر زن نیز در میان آنان است». حضرت در ادامه در میان ویژگی‌های این 313 نفر فرمودند: «هم النجباء و الفقها فی الدین» و آنان برگزیدگان، قضاوت کنندگان، حاکمان و فقیهان در دین می‌باشند که این خصایص حکایت از منزلت و جایگاه این 50 زن برگزیده دارد.(2)

پی نوشت:

1. محمد حسین طسوجی، مهدی معجزه‌ی جاودان، لاهیجی، ص 184.
2. مریم معین الاسلام، علی غلامی، زن منتظر و منتظر پروری، ص 26.

برگرفته از مقاله نقش زن در عصر غیبت،نویسنده : ابراهیم کبیری.سایت راسخون

اسلام، اهمیت ویژه ای برای مادران قائل شده است و در قرآن کریم، ضمن سفارش نیکی به پدر و مادر، برای مادر جایگاه ویژه ای قرار می دهد؛ چرا که مادر با گوشت و جان خود فرزند را درون خود پرورش می دهد و سختی حمل را بر دوش می کشد و پس از آن با شیر خود کودکش را تغذیه می نماید.[1]

حضرت امام، شغل مادری را شریف ترین شغل می شمارند: «این مادر که بچه در دامن او بزرگ می شود، بزرگترین مسئولیت را دارد… شریف ترین شغل در عالم، بزرگ کردن یک بچه است و تحویل دادن یک انسان است به جامعه».[2]

مادر می تواند با اعمال و رفتار خود، کیفیت بندگی و حمایت از امام را به فرزندان بیاموزد؛ هم چنان که امام حسن مجتبی علیه السلام، شبانگاه تا صبح گاه، نظاره گر مادر خویش، حضرت زهرا علیها السلام است که از شب تا صبح به عبادت خدا مشغول است و در حق همسایگان دعا می کند.[3]

مادر که جلوه گاه عشق به خدا و امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است و هر صبح گاه خود را با دعای عهد، آغاز می نماید و لقمه ای بدون نام خدا بر نمی دارد، گامی جز برای رضای خدا بلند نمی کند، ساعات شب و روز خود را با یاد خدا و امام زمانش درخدمت همسر و فرزندانش قرار می دهد، به طور مسلم جلوه گاه تعلیمات نوربخش اسلام می باشد و تأثیرات عمیق باطنی بر روی خانواده خود خواهد نهاد.

دعوتی که بر پایه مهر و محبت باشد، همواره پذیرفته می شود و مادر به دلیل جایگاه عاطفی که در خانواده دارد، همواره می تواند جلوه گاه جمال الهی و بهترین انتقال دهندة علوم و معارف اهل بیت علیهم السلام باشد.

مادران می توانند با استفاده از شیوه های جدید تربیتی، ضمن تعالی خود، تربیت فرزندان را نیز دو چندان نمایند. جایگاه ارزشی مادران در اسلام چنان بالاست که فردی نزد پیامبر صل الله علیه و آله و سلم آمده و از ایشان پرسید: به چه کسی نیکی کنیم؟ پیامبر صل الله علیه و آله و سلم فرمودند: به مادرت و مرتبة چهارم که مرد پرسید، پیامبر فرمودند به پدرت[4] تربیت فرزندان صالح دردامان مادران موجب مباهات و افتخار پیامبر اعظم صل الله علیه و آله و سلم در روز قیامت به زیادی امت خود خواهد بود[5] .

پی نوشت:

[1]. احقاف، آیه15و لقمان، آیه14.

[2]. صحیفه نور، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره، ج7، ص464.

[3]. شیخ محمدبن الحسن الحر العاملی، وسائل الشیعه، ج7، ص112، ح42.

[4]. «جاء رجل الی النبی صلی الله علیه و آله و سلم فقال: یا رسول الله، من ابر؟، قال: امک. قال: ثم، قال: امک، قال: ثم، قال: امک. قال: ثم، قال: ابوک»، محمدبن الحسن الحر العاملی، پیشین، ج21، ص491.

[5]. قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: اکثروا الولد اکاثر بکم الامم غداً، همان، ج21، ص357

برگرفته از انتظار - پاییز 1386 - شماره 22 - نقش زن در زمینه سازی ظهور

یکی از خطرات جدی که مسلمانان عصر غیبت را تهدید می کند، واقع شدن در فتنه ها و آزمایشاتی است که امکان دارد دین آنها را تباه و خراب نماید. امام صادق علیه السلام این خطر را چنین گوشزد می فرمایند: «در آینده مبتلا به شبهه ای می شوید، بدون وجود نشانه و پرچمی که دیده شود و حضور امامی که هدایت کند، از این وضعیت نجات نمی یابد، جز کسی که دعای غریق بخواند». عبدالله بن سنان از آن حضرت سؤال می کند، امام می فرماید: «یا الله، یا رحیم، یا مقلب القلوب، ثبت قلبی علی دینک».[1]

زمان غیبت دارای شرایط حساس و خطرناکی است که در صورت غفلت، اهل ایمان در مهلکات آن واقع می شوند و بدون توجه، ایمان از قلب های آنها خارج می شود. بنابراین مؤمنین باید با تمسک به دین خود لحظه ای از یاد خدا و امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف غافل نشوند. دین داری و اعتقاد صحیح به غیبت و امامت، کار دشواری است که فقط از افراد اهل یقین و با استقامت ساخته است.[2]

بهترین راه مقابله، تقویت مبانی اعتقادی و در پرتو آن ایجاد معرفت و محبت حقیقی اهل بیت علیهم السلام در دل مردم برای گسترش عمل به احکام اسلامی است.

زنان در این رابطه دارای نقش اساسی هستند و می توانند با اقدامی اساسی در این زمینه به کسب معارف اسلامی و الهی بپردازند و آنها را در مورد خود و سپس با تأثیرگذاری درخانواده پیاده نمایند؛ چرا که نقش فردی زن در خانواده بسیار مؤثر می باشد و با اصلاح خانواده ها، جامعه اسلامی نیز به رشد و تعالی مطلوب خواهد رسید ومنتظران واقعی امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف رشد خواهند نمود.

انسان دین دار در پرتو دین در برابرتحریف ها و شبهه افکنی ها، عملکرد دینی خود را رها نمی کند و با صبر و شکیبایی، دین خود را حفظ می نماید و با ذکر خدا و ائمه علیهم السلام سعی در حفظ خود و دیگران می نماید. بنابراین یک فرد منتظر، ضمن اصلاح خود، به اخلاق نیک اسلامی مزیّن می شود و با عمل به وظایف فردی خویش، احکام و دستورات قرآن را به کار می بندد[3] وظایفی که فرد نسبت به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به عهده دارد، در کتاب مکیال المکارم تحت 80 عنوان بیان گردیده است.[4]

در عصر حاضر، احیای علوم اهل بیت علیهم السلام توسط زنان در خانه ها، بسیار آسان گردیده است. در مرحلة اول، استفاده از کتاب های احکام مراجع تقلید برای عمل کردن به احکام و سایر کتاب های اسلامی با هدف ارتقای سطح علمی و در مرحله بعد، استفاده از رسانه های ارتباط جمعی، به راحتی امکان پذیر است.

پی نوشت :

[1]. شیخ صدوق، پیشین، ج2، ص352، ح50.

[2]. علی سعادت پرور، ظهور نور، ترجمه ای از کتاب الشموس المضیئه، مترجم سیدمحمدجواد عزیزی، ص103.

[3]. ابراهیم امینی، دادگستر جهان، ص251.

[4]. ر.ک: سیدمحمدتقی موسوی اصفهانی، مکیال المکارم، فوائد دعا برای حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف، مترجم سیدمحمدباقر قزوینی، ص181 ـ ص575.

برگرفته از انتظار - پاییز 1386 - شماره 22 - نقش زن در زمینه سازی ظهور